Vũ trụ

Vũ trụ khả kiến

Vũ trụ (chữ Hán: 宇宙) bao gồm tất cả các vật chất, năng lượng và không gian hiện có, được xem là một khối bao quát.

Trích dẫn

Tiếng Việt

• Thế kỷ 15, Nguyễn Trãi, Họa Tân trai vận

  干戈十載親朋少
  宇宙千年變故多

  Can qua thập tải thân bằng thiểu ;
  Vũ trụ thiên niên biến cố đa.

  Mười năm can qua bà con bạn bè đều ít ;
  Nghìn năm trong vũ trụ biến cố xảy nhiều,

• 1921, Đặng Trần Phất, Cành hoa điểm tuyết

  Hương-nga vằng vặc, hào-quang chiếu rọi, cảnh trên không rộng rãi mênh mông, làn mây từ từ kéo che phủ, mặt giăng lúc sáng lúc mờ, đứng dưới mà nhìn lên cao, thời trông thấy bầu giời cảnh vật như bao bọc cả Vũ-Trụ, hàng trăm hàng nghìn vì tinh-tú vằng vặc giữa khoảng trời sanh, trông, như mấy ngọn đèn pha lê lập lòe trên chốn sầu-thành u-uất.....

• 1922, Tản Đà, Đêm thu

  Nghĩ cho muôn vật hóa sinh,
  Ở trong vũ-trụ cái hình ra chi!

• 1933, Phan Bội Châu, Tuyệt cú

  Ngó bốn bề quanh không vũ trụ.
  Mong nghìn thu nữa có non sông.

• 1936, Trần Trọng Kim, Quan niệm về cuộc nhân sinh

  Cái cuộc đời ấy có thể nói riêng về một cá-nhân cá-vật, hay có thể nói chung cả một đoàn-thể, một chủng-loại, hoặc cả vạn-vật ở trong vũ-trụ. Vì rằng riêng hay chung cũng chỉ có một sự sinh-hoạt mà thôi. Người ta sở dĩ có, là có sự sinh-hoạt, mà vũ-trụ cũng vậy, không có sinh-hoạt là không có vũ-trụ. Vậy ta có thể gọi cả thế-gian là một vũ-trụ, và một thân-thế của ta cũng là một vũ-trụ. Lớn nhỏ tuy có khác nhau, nhưng cùng là một sự sinh-hoạt, tức là một vũ-trụ vậy.

• 1938, Thạch Lam, Hai đứa trẻ

  Vũ trụ thăm thẳm bao la đối với tâm hồn hai đứa trẻ như đầy bí mật và xa lạ và làm mỏi trí nghĩ, nên chỉ một lát hai chị em lại chúi nhìn về mặt đất, về quầng sáng thân mật chung quanh ngọn đèn lay động trên chỏng hàng của chị Tí.

• 1938, Hàn Mặc Tử, Ngoài vũ trụ

  - Ra không gian là vượt hẳn thượng tầng.
  Tấp tới đến ở ngoài kia vũ trụ,
  Nơi khí tượng bốc ngùn muôn tinh tú,
  Nơi không cho hồn lai vãng quan chiêm.

• ~, Thâm Tâm, Dang dở

  Khi biết lòng anh như đã chết,
  Mây thôi hồng mà lá cũng thôi xanh.
  Màu hoa tươi cũng héo ở trên cành.
  Và vũ trụ thãy một màu đen tối.

• 1961, Đông Hồ, Đêm liêu trai

  Thời gian dằng dặc dài: Thương nhớ;
  Vũ trụ mênh mông vắng: Đoạ đày.

Tiếng Anh

• 1603, William Shakespeare, Othello, Hồi III, cảnh III:

  But I do loue thee: and when I loue thee not,
  Chaos is come againe.

  Và nếu ta không còn yêu nàng nữa thì vũ trụ sẽ trở lại thời hỗn mang!

Tiếng Latinh

• Vi veri universum vivus vici

  Bằng sức mạnh chân lý, ta sẽ chinh phục vũ trụ khi còn hơi thở.

Tiếng Ý

• ~1321, Dante Alighieri, Divina Commedia (Thần khúc), Thiên đường, khúc XI, câu 28-30

  La provedenza, che governa il mondo
  con quel consiglio nel quale ogne aspetto
  creato è vinto pria che vada al fondo,

  Chúa Trời cai quản vũ trụ
  Bằng sự khôn ngoan mà mọi con mắt nhìn vào
  Đều cảm thấy thất bại trước khi nhìn tận đáy.

Xem thêm

• Thiên văn học
• Tiểu hành tinh
• Vụ Nổ Lớn

Liên kết ngoài

• Bài viết bách khoa Vũ trụ tại Wikipedia