Kiêu hãnh và định kiến

Cô ta trông được, nhưng không đến mức xinh để lôi cuốn tớ

Kiêu hãnh và định kiến (tiếng Anh: Pride and Prejudice) là một tác phẩm văn học cổ điển của tác giả Jane Austen.

Trích dẫn

• Có một sự thật mà ai cũng công nhận, đấy là: một người đàn ông có sự sản khá hẳn sẽ muốn có một người vợ. Dù cho người ta chỉ biết rất ít về cảm nghĩ hay quan điểm của một người đàn ông như thế khi anh vừa dời đến cư ngụ trong vùng, sự thật ấy đã in sâu vào đầu óc của những gia đình sống chung quanh, đến nỗi họ xem người đàn ông này là tài sản hợp pháp của cô con gái này hay cô con gái kia của họ.
  • Chương 1, trang 19.
• Cô ta trông được, nhưng không đến mức xinh để lôi cuốn tớ, còn tớ cũng không muốn theo đuổi những phụ nữ đã bị đàn ông khác chán chê.
  • Chương 3.
• Nhưng ông yên tâm, Lizzy không mất mát gì nếu không hợp với thị hiếu của hắn. Anh ta thuộc hạng người khó thương nhất, một con người đáng kinh tởm, không đáng cho ai lấy lòng. Anh ta chảnh chọe và kiêu kỳ, không ai chịu được. Anh đi lòng vòng đầu này đầu nọ, làm ra vẻ ta là nhất!
  • Chương 3.
• Em biết như vậy; chính đấy tạo nên những điều kỳ diệu. Với lương tri của chị, mà lại trở nên mù quáng một cách chân chất chứ không nhận ra thói điên rồ và càn bậy của người ta! Thái độ giả vờ bộc trực thì thông thường - đâu đâu cũng có. Nhưng bộc trực mà không có ý phô trương hay chủ định thì chỉ có chị mới có. Chị chỉ chú ý đến điểm tốt của mọi người để ngợi khen cho tốt hơn mà không nói gì đến cái xấu. Như thế, chị cũng thích hai chị em của anh ấy, có phải không? Tư cách của họ không bằng anh ấy.
  • Chương 4.
• Riêng em có thể dễ dàng tha thứ cho tính kiêu hãnh của anh ấy, nếu anh ấy không sỉ nhục cái kiêu hãnh của em.
  • Chương 5.
• Phù phiếm và kiêu hãnh là hai điều khác nhau, tuy rằng người ta thường xem hai thứ đồng nghĩa với nhau. Một người có thể cảm thấy kiêu hãnh nhưng không tỏ ra phù phiếm. Kiêu hãnh là khi ta có ý kiến về chính mình; phù phiếm là khi ta muốn người khác nghĩ về mình như thế nào.
  • Chương 5.
• Nhưng nếu một phụ nữ đã có cảm tình đặc biệt với một chàng trai và không cố tình giấu diếm, anh ấy phải tìm hiểu cho rõ.
  • Chương 6.
• Hạnh phúc trong hôn nhân chỉ hoàn toàn là do cơ may. Nếu hai bên đồng cảm với nhau trước đấy, hoặc hai tính khí tương đồng nhau trước đấy, thì cũng không làm họ hạnh phúc thêm được chút nào. Họ luôn luôn trù định trở thành khác hẳn sau đấy đủ để mỗi người đều bị phiền toái vì nhau; nên đối với người ma ta sắp chia sẻ cuộc đời thì cần biết về những khuyết điểm của họ càng ít càng tốt.
  • Chương 6.
• Xin cô tin rằng ước đoán của cô hoàn toàn sai. Đầu óc tôi đang cảm thấy dễ chịu. Tôi đang suy tư với cà niềm vui mà một dôi mắt đẹp trên gương mặt của một phụ nữ đẹp có thể ban phát cho tôi.
  • Chương 6.
• Trí tưởng tượng của phụ nữ thật là nhanh, chỉ trong phút chốc nhảy từ cảm mến đến tình yêu, từ tình yêu đến hôn nhân.
  • Chương 6.
• Nếu các con tôi ngu xuẩn, tôi sẽ luôn cảm thông với bọn chúng. [...] Tôi có tự mãn rằng đây chỉ là một điểm mà chúng ta không đồng ý. Tôi đã kỳ vọng rằng cảm nghĩ của chúng ta trùng hợp trong mọi việc, nhưng đến giờ tôi phải bất đồng ý kiến với bà khi tôi nghĩ hai đứa con gái nhỏ của chúng ta ngu xuẩn một cách khác thường.
  • Chưong 7.
• Khoảng cách con đường không là gì cả, khi người ta có động lực.
  • Chương 7, trang 55.
• Tôi vẫn nghĩ thi ca là thực phẩm của tình yêu.

Có thể như thế được tình yêu tinh tế, bền vững, lành mạnh. Mọi thứ đều có thể nuôi dưỡng những gì đã mạnh mẽ sẵn. Nhưng tôi tin rằng nếu chỉ có một chút tình mong manh, một bài thơ ngắn có thể làm tình yêu đói kém hẳn.

• • Chương 9.
• Không có gì dối trá hơn là vẻ khiêm tốn bề ngoài. Thường nó là sự cẩu thả trong việc diễn đạt ý kiến, đôi lúc còn là cách khoe khoang gián tiếp.
  • Chương 10.
• Những người thầy đánh giá cao khả năng làm việc gì cũng nhanh nhẹn, và thường không để ý đến việc cầu toàn.
  • Chương 10.
• Sẵn sàng nhân nhượng - nhân nhượng một cách dễ dàng - sự thuyết phục của một người bạn không có giá trị đối với anh.

Nhân nhượng mà thâm tâm mình không tin tưởng chắc chắn thì không phải là lời khen ngợi cho sự hiểu biết về nhân nhượng hay tin tưởng.

Anh Darcy, theo tôi nghĩ, có lẽ anh không tin vào ảnh hưởng của tình bạn hay lòng thương mến.

• • Chương 10.
• Elizabeth đã có chủ định đối đầu với anh, nên ngạc nhiên thích thú khi thấy anh tỏ ra khoáng đạt, nhưng tính cách của cô là sự pha trộn giữa ngọt dịu và hóm hỉnh khiến cô khó đối đầu với ai được. Còn Darcy cảm thấy chưa bao giờ mình bị mê hoặc bởi một người phụ nữ nào như cô. Anh thật sự nghĩ rằng, nếu không vì địa vị thấp kém của cô, anh sẽ sa vào tình thế nguy hiểm.
  • Chương 10.
• Theo như anh Darcy nói, tôi hoàn toàn tin rằng anh không khuyết điểm. Anh đã tự thừa nhận mà không che giấu.

Darcy nói:

Không, tôi không có ý khoe khoang như thế. Tôi có nhiều khuyết điểm, nhưng tôi mong các khuyết điểm này không phải là do nhận thức. Về tính khí của mình, tôi không dám tự tâng bốc. Tôi nghĩ hiếm khi tôi khi chịu khuất phục - chắc chắn là quá hiếm nên tôi không hợp với thiên hạ. Tôi không thể quên những điên rồ và thói xấu của người khác một cách nhanh chóng như tôi muốn, hoặc những gì người khác xúc phạm tôi. Tâm tư của tôi không dễ gì bị lay chuyển. Có lẽ nên gọi tâm tính của tôi là hay phật ý. Một khi cảm nghĩ tốt của tôi đã mất là xem như mất hẳn.

[...]

Còn khuyết điểm của anh là thiên tư ghét bỏ mọi người.

Còn khuyết điểm của cô là cố ý hiểu nhầm họ.

• • Chương 11.
• Tôi thường nhận thấy các cô gái trẻ ít chú ý đến sách vở với giá trị đặc trưng, mặc dù được viết riêng cho các cô. Phải nói là tôi lấy làm ngạc nhiên - vì chắc chắn không có gì ích lợi cho họ như là sự giáo huấn.
  • Chương 14.
• Tôi đã không nghĩ rằng anh Darcy lại xấu xa đến thế; mặc dù tôi không bao giờ ưa anh ấy tôi đã không nghĩ quá xấu về anh ấy. Tôi đã đoán anh ấy chỉ ghét bỏ người khác chung chung, nhưng không ngờ anh ấy lại hạ xuống mức báo thù với ác tâm như thế, bất công như thế, vô nhân đạo như thế!
  • Chương 16.
• Anh Wickham may mắn được trời phú cho cách xử sự vui vẻ để dễ kết bạn; liệu anh có khả năng như thế để duy trì tình bạn không thì tôi không chắc.
  • Chương 18.
• Anh Darcy, tôi còn nhớ ngày kia, một lần anh có nói rằng anh ít khi tha thứ, và khi anh đãpha6tj ý thì không gì xoa dịu được. Tôi đoán anh rất cẩn trọng về việc phát sinh ra phật ý.
  • Chương 18.
• Cô Bennet ạ, tôi mong cô đừng vội phác thảo ra bản chất của tôi vào lúc này, vì có lý do e ằng việc làm đúng hay sai sẽ không được phản ánh đúng mức.
  • Chương 18.
• Thưa anh, tôi có thể nói hy vọng của anh thật là khác thường sau khi tôi đã nói cho anh rõ. Xin anh tin rằng tôi không phải trong số những thiếu nữ (nếu quả thật có những thiếu nữ như thế) dám đánh đố hạnh phúc của mình qua cơ may được cầu hôn lần thứ hai. Tôi hoàn toàn nghiêm túc trong lời khước từ của tôi. Anh không thể mang hạnh phúc đến cho tôi, và tôi tin chắc mình là người phụ nữ cuối cùng trên thế gian này có thể tạo hạnh phúc cho anh.
  • Chương 19.
• So với đất đá, và núi non thì đàn ông là cái quái gì?
  • Chương 27, trang 195.
• Những người tức giận không được luôn sáng suốt.
  • Chương 45, trang 322.
• Anh ấy là một người quý phái, tôi là con gái của một ông bố quý phái; cho đến lúc này chúng tôi ngang bằng nhau.
  • Chương 56, trang 419.
• Tất cả chúng ta đều biết anh ấy là một mẫu người kiêu hãnh, khó chịu, nhưng điều này không có nghĩa lý gì nếu con yêu anh ấy.
  • Chương 59, trang 443.
• Cháu là một sinh vật hạnh phúc nhất đời. Cháu hạnh phúc hơn cả Jane, chị ấy chỉ mỉm cười, cháu hay cười to thành tiếng.
  • Chương 60, trang 449.

Tham khảo

• Kiêu hãnh và định kiến. Nhà xuất bản Hội nhà văn.
• Review sách Kiêu hãnh và định kiến