Chế Lan Viên
Chế Lan Viên (1920-1989) là một nhà thơ, nhà văn hiện đại nổi tiếng ở Việt Nam.
Thơ văn tiêu biểu
[sửa]Trước Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam
[sửa]- Tôi có chờ đâu có đợi đâu
- Mang chi xuân lại gợi thêm sầu
- Với tôi tất cả như vô nghĩa
- Tất cả không ngoài nghĩa khổ đau
- Bài thơ "Xuân"
- Ai đâu trở lại mùa thu trước
- Nhặt lấy cho tôi những lá vàng
- Với của hoa tươi, muôn cánh rã
- Về đây đem chắn nẻo xuân sang
- Bài thơ "Xuân"
- Hãy cho tôi một tinh cầu giá lạnh
- Một vì sao trơ trọi cuối trời xa
- Để nơi ấy tháng ngày tôi lẩn tránh
- Những ưu phiền, đau khổ với buồn lo.
- Bài thơ "Những sợi tơ lòng"
- Có ai không nắm giùm tay ta lại!
- Hãy bẻ giùm cán bút của ta đi !
- Lời thơ ta đầy những điệu sầu bi.
- Đầy hơi thịt, yêu ma cùng sắp chết
- Bài thơ "Tiết trinh"
Sau Cách mạng Tháng Tám ở Việt Nam
[sửa]- Vấn đề Đất đặt ra trước Hoa hồng. Vấn đề Sống đặt ra trước vấn đề Nghệ thuật, tác phẩm... Sống trước đã. Sống trong quần chúng và cùng quần chúng. Sống với ý thức làm người (và để làm văn). Chỉ sống như thế thì khi viết ra mới không là nghiêng bình rượu riêng, rót chén rượu riêng, nhấm nháp cuộc đời riêng của mình ngọt ngào hay chua xót, mà chính là đổ dầu vào guồng máy lớn, chuyển vần những sức sống chung, dựng xây vào cuộc sống chung.
- Bài "Sống và viết", tập III
Câu nói
[sửa]- Thi sĩ không phải là Người. Nó là Người Mơ, Người Say, Người Điên. Nó là Tiên, là Ma, là Quỷ, là Tinh, là Yêu. Nó thoát Hiện Tại. Nó xối trộn Dĩ Vãng. Nó ôm trùm Tương Lai. Người ta không hiểu được nó vì nó nói những cái vô nghĩa, tuy rằng những cái vô nghĩa hợp lý.
- Lời tựa tập "Điêu tàn"
- Người Trung Quốc xưa đánh giá thơ nào thâm, nào châm, nào viên, nào cao, nào tân, nhiều thứ lắm. Tân là “mới”. Nhưng sau tân lại còn tân của tân nữa, đó là kỳ (lạ).
Nhận xét về Chế Lan Viên
[sửa]- Con người này quả là người của trời đất, của bốn phương, không thể lấy kích tấc thường mà hòng đo được.
- Hoài Thanh
- Tôi có cảm tưởng, đối với Chế Lan Viên, viết một bài văn là làm một cuộc giao chiến với nhiều địch thủ vô hình. Phải khôn ngoan, nhanh trí, giương Đông kích Tây, tả xung hữu đột và phải kín võ... Tất nhiên, không phải chiến đấu bằng tay chân, bằng gươm giáo, mà bằng trí tuệ, bằng lý lẽ, lý sự.
- Văn hay thơ Chế Lan Viên cũng vậy, từ trang này đến trang khác, như ném ra liên tiếp những lí lẽ sắc sảo. Phải lấy lý mà át đối phương, dồn đối phương và thế bí.
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Chế Lan Viên đã có một phong cách thơ đa dạng. Mạch tình cảm trong thơ anh đằm thắm, thiết tha. Những bài thơ viết về vẻ đẹp của đất nước, của nhân dân, tình đời, tình người thường sâu lắng yêu thương. Nhưng trội lên trong thơ Chế Lan Viên vẫn là chất suy tưởng.
- Hà Minh Đức
- ... Có thể nói Chế Lan Viên là một thứ biên niên thơ của một người nhưng cũng là biên niên thơ của Tổ quốc kể từ khi dân tộc nằm dưới cái thung lũng đau thương và ngoi lên từ đó mà bước tới cánh đồng hoan lạc.
- Anh Đức (nhà văn)
