Tư Mã Thiên

Tư Mã Thiên (~145 TCN hoặc ~135 TCN – ~86 TCN) là sử gia Trung Quốc sống vào đầu thời nhà Hán (206 TCN – 220), được coi là cha đẻ ngành sử học Trung Quốc với bộ Sử ký.

Danh ngôn của Tư Mã Thiên

• 報任少卿書

  人固有一死，死或重於泰山，或輕於鴻毛，用之所趣異也。

  • (Thơ trả lời cho Nhiệm An, Phan Khôi dịch): Người ta vẫn có một cái chết; chết, có cái nặng hơn núi Thái, hoặc có cái nhẹ hơn lông hồng; tại cái chỗ dùng xui ra khác nhau.
  • (Bức thư trả lời Nhậm Thiếu Khanh, Nhượng Tống dịch): Người ta cố-nhiên ai cũng một lần chết! Cái chết có khi nặng hơn núi Thái! Có khi nhẹ hơn lông hồng! Vì đường dùng nó có khác vậy!

• 史記 (Sử ký), Tự-Tự

  Sách vở viết ra, thường là kẻ ẩn-thân muốn cho đạt được ý-nghĩ của mình...

• 悲士不遇賦 (Bi sĩ bất ngộ phú)

  士生之不辰，愧顧影而獨存。

  Kẻ sĩ sinh không gặp thời, hổ thẹn nhìn bóng mình mà sống cô tịch.

Câu nói về Tư Mã Thiên

Bản in Sử ký năm 1598

• 1944, Nhượng Tống dịch Sử ký Tư Mã Thiên, Lược truyện Tư Mã Thiên

  Và cho tới nay, nó càng làm tỏ ra rằng Thiên là một bậc có thiên-tài về Sử-học.

• 1932, Phan Khôi dịch Thích khách liệt truyện

  Văn của Tư Mã Thiên bên Trung Hoa là một thứ văn có giá trị giữa thế giới