Bước tới nội dung

Trần Trọng Kim

Bộ sưu tập danh ngôn mở Wikiquote

Trần Trọng Kim (chữ Hán: 陳仲金; 1883 – 1953) là một học giả, nhà giáo dục, nhà nghiên cứu sử học, văn học, tôn giáo Việt Nam, bút hiệu Lệ Thần (遺臣), từng làm thủ tướng của chính phủ Đế quốc Việt Nam vào năm 1945. Ông cũng là tác giả của nhiều cuốn sách về lịch sử, văn hóa như Việt Nam sử lược, Việt Nam văn phạm, Nho giáo,...

Người khác nói về Trần Trọng Kim

[sửa]
Cụ Trần Trọng Kim qua đời (2/12/1953). Nhận được tin buồn, Quốc trưởng Bảo Đại muốn an táng cụ tại Đà Lạt - nơi cụ trút hơi thở cuối cùng. Nhưng theo hồi ký của người thân trong gia đình, trước đó cụ Kim đã dặn dò người nhà, khi cụ qua đời thì đưa về chôn cất cạnh chùa Láng. Ở đó, gia đình có một khoảnh đất.
Nhận được tin học giả Trần Trọng Kim - Thủ tướng Đế quốc Việt Nam (1945) từ trần, các đảng phái cử người lục tục lên Đà Lạt chia buồn cùng gia đình. Quốc trưởng Bảo Đại hạ lệnh khẩn cấp đưa phi cơ tới Liên Khương để chuyển linh cữu cụ về Hà Nội. Việc lễ tang, Quốc trưởng giao ông Đổng lý Nguyễn Đệ và ông Thủ hiến Bắc Việt lo liệu.
Máy bay chở linh cữu học giả Trần Trọng Kim đáp xuống sân bay ngoài Hà Nội (tất nhiên không phải Nội Bài). Đông đảo người dân ưa ra xem, vì hiếu kỳ cũng có.
Chiếc quan tài kẽm được quàn tại chùa Quán Sứ. Thủ hiến Nguyễn Hữu Trí chủ sự tang lễ. Tướng Bảy Viễn từ Sài Gòn bay ra. Phủ Cao ủy cũng cử đại diện tới viếng tang.
Có chuyện vui là người em vợ cụ Trần Trọng Kim viết một bài thơ phúng, không đề tên, rồi đem treo cạnh quan tài: PHÚNG TRẦN HỌC GIẢ / Hai vai nặng trĩu bảy mươi đông / Còn cố len vào, gánh núi sông / Sức yếu khôn lay Liên hiệp cũi / Thân đơn khó phá Quốc nô vòng / Tay xuôi, vẹn cả, hai tay trắng / Máu đọng, y nguyên, giọt máu hồng...
Linh cữu cụ Trần Trọng Kim được đưa ra an táng như ý nguyện. Đến năm 1987, khu vực này Nhà nước lấy đất để mở rộng trường Đại học GTVT và trường Đội Lê Duẩn. Phần mộ học giả Lệ Thần được cải táng vào đài hoá thân Hoàn Vũ rồi tro cốt gia đình gửi chùa Vĩnh Nghiêm (TP.HCM) như ngày nay những người quan tâm tới cụ đều biết./.

—Kí giả Kiều Mai Sơn, Lễ tang cụ Trần Trọng Kim, 22 tháng 12 năm 2020, 13:43 (GMT+7)