Tâm trí

Minh họa nhị nguyên thân-tâm của René Descartes

Tâm trí là trạng thái thể chất và tinh thần do những thay đổi về thần kinh sinh lý gây ra, liên quan đến suy nghĩ, tâm trạng, phản ứng hành vi và mức độ vui thích hoặc không.

Trích dẫn về tâm trí

Tiếng Việt

• 1920, Trần Trọng Kim, Việt Nam sử lược, quyển II, tr. 353

  Vậy ta phải hết sức mà học-tập, mà giữ cái tâm-trí cho bền-vững thì chắc tương-lai còn có nhiều hi-vọng.

• ~, Hàn Mặc Tử, Nước mây

  Vì chưng tâm trí chỉ băn khoăn
  Đến sắc yêu kiều của mỹ nhân
  Ở chỗ sông hồ hay quyến luyến
  Ở nơi tình tự của hoa trăng.

• 1934, Khái Hưng, Tình điên trong tập Anh phải sống

  Khi chàng đã đưa tư tưởng đi ngoắt ngoéo hết các con đường khúc khuỷu trong tâm trí thì chàng mĩm cười, vì trong lúc mê muội chàng chỉ nhận ra được có một điều là chàng yêu.

• 1944, Nam Cao, Sống mòn, Phần I

  Họ sẽ không còn phải băn khoăn nghĩ đến tiền, đến cơm áo. Họ có thể để hết thì giờ và tâm trí vào nghề.

• 1955, Hồ Biểu Chánh, Đại nghĩa diệt thân, Chương 12

  Cạo đầu vô chùa mà tu. Ðó là tư cách của hạng người ích kỹ, hễ thất vọng thì chán đời tìm nơi thanh tịnh mà ẩn núp. Chúng ta có tâm trí về nợ quốc gia, nợ xã hội, chúng ta không thể làm như họ được.

Ca khúc

• 2008, Nhất Trung, Một vòng trái đất

  Yêu em không?
  Anh yêu em, yêu anh không?
  Thật em yêu anh.
  Lời nói đó vẫn in sâu vào tâm trí của anh.

• 2023, Kai Đinh & TDK, Ưng quá chừng

  Bắt đền đi trả lại tâm trí đây
  Meo meo meo meo trả lại tâm trí tôi đây

Tiếng Anh

• 1602, William Shakespeare, Hamlet, tr. 266:

  O what a Noble minde is heere o're-throwne?
  The Courtiers, Soldiers, Schollers: Eye, tongue, sword,

  Ôi một tâm hồn cao quý, bỗng dưng tan nát! Đôi mắt của nhà thông thái, thanh gươm của trang hiệp sĩ, miệng lưỡi của người hào hoa;

Tiếng Do Thái

• ~, Kinh Thánh Cựu Ước, Phục truyền luật lệ ký 6:5

  וְאָ֣הַבְתָּ֔ אֵ֖ת יְהֹוָ֣ה אֱלֹהֶ֑יךָ בְּכׇל־לְבָבְךָ֥ וּבְכׇל־נַפְשְׁךָ֖ וּבְכׇל־מְאֹדֶֽךָ. (דברים ו)

  Ngươi phải hết lòng, hết ý, hết sức kính mến Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi.

Tiếng Hy Lạp

• ~, Kinh Thánh Tân Ước, Phúc âm Luca 10:27

  Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου, ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου, καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου, καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου, καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου· καὶ τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν.

  Ngươi phải hết lòng, hết linh-hồn, hết sức, hết trí mà kính-mến Chúa là Đức Chúa Trời ngươi; và yêu người lân-cận như mình.

• ~, Sứ đồ Phaolô, Thư gửi tín hữu Roma 12:2

  καὶ μὴ συσχηματίζεσθε τῷ αἰῶνι τούτῳ, ἀλλὰ μεταμορφοῦσθε τῇ ἀνακαινώσει τοῦ νοὸς ὑμῶν, εἰς τὸ δοκιμάζειν ὑμᾶς τί τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ τὸ ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον καὶ τέλειον. (Προς Ρωμαίους)

  Đừng làm theo đời nầy, nhưng hãy biến-hóa bởi sự đổi mới của tâm-thần mình, để thử cho biết ý-muốn tốt-lành, đẹp lòng và trọn-vẹn của Đức Chúa Trời là thể nào.

Tiếng Latinh

• ~, Ovidius, Metamorphoses (Biến thể) Thiên VI, câu 472

  ...quantum mortalia pectora caecae noctis habent!

  Rồi trong bóng tối dày đặc che phủ tâm trí,

Tiếng Pháp

• 1669, Blaise Pascal, Pensées (Suy tưởng) tr. 316 (81)

  L'esprit croit naturellement et la volonté aime naturellement, de sorte qu'à faute des vrais objets il faut qu'ils s'attachent aux faux.

  Tâm trí tin một cách tự nhiên và ý chí yêu một cách tự nhiên đến mức, chúng phải gắn liền với cái giả tạo bởi thiếu những mục tiêu thực sự.

Xem thêm

• Tư duy
• Tâm lý học
• Cảm xúc

Liên kết ngoài

• Bài viết bách khoa Tâm trí tại Wikipedia